Bir asrlik haqiqat: rahbarlar, qarorlar va xalq taqdiri

XX asr – Oʻzbekiston tarixi uchun sinovlar va ulkan oʻzgarishlar asri boʻldi. Xalqimiz chor Rossiyasi mustamlakasidan sovet tuzumiga oʻtdi, keyinchalik esa mustaqillikka erishdi. Bu jarayonda mamlakat boshqaruvida turli davr rahbarlari turib, har biri siyosiy qarashlari, qarorlari va amaliy ishlari bilan tarixda iz qoldirdi.

Fayzulla Xoʻjayev (1924–1937)

Jadidchilik harakatining yetakchilaridan biri boʻlgan Xoʻjayev mamlakat maorifi, sanoati va tashqi siyosatini rivojlantirishga ulkan hissa qoʻshdi. Markazning paxta siyosati va zoʻravon kollektivlashtirish usullariga qarshi chiqqan. 1937–1938 yillar qatagʻonida asossiz ayblovlar bilan qatl etilgan.

Akmal Ikromov (1929–1937)

Oʻzbekiston KP Markaziy Qoʻmitasining birinchi kotibi sifatida yer-suv islohotlari va sanoat qurilishiga rahbarlik qildi. U ham 1937 yilda siyosiy tozalash qurboni boʻldi.

Yoʻldosh Oxunboboyev (1925–1943)

Oʻzbekistonning ilk rahbarlaridan biri sifatida yangi konstitutsiyani qabul qilish va Ikkinchi jahon urushi davrida frontni resurslar bilan taʼminlash ishlariga boshchilik qildi.

Usmon Yusupov (1937–1950)

Katta Fargʻona kanali va yirik sanoat inshootlari qurilishida muhim rol oʻynadi. Urush yillarida respublikaga koʻchirilgan korxonalarni ishga tushirishda faol ishtirok etdi.

Amin Niyozov (1950–1955)

Sanoat va energetika sohasidagi yirik loyihalarni boshlab berdi. Biroq uning davri siyosiy qatagʻonlar va ziyolilarni taʼqib qilish bilan ham yodda qoldi.

Sobir Kamolov (1957–1959)

Kadrlarni mahalliylashtirish va milliy marosimlarni tiklashga harakat qildi, ammo Moskva bosimi bilan lavozimdan olindi.

Sharof Rashidov (1959–1983)

Toshkent zilzilasidan keyin poytaxtni qayta qurish, metro va sanoat korxonalarini barpo etish, Muruntov oltin konini oʻzlashtirish kabi yirik loyihalarga boshchilik qildi. Xalqaro siyosiy muzokaralarda faol ishtirok etdi.

Inomjon Usmonxoʻjayev (1983–1988)

“Paxta ishi” va “oʻzbeklar ishi” kabi soxta ayblovlar avj olgan davrda mamlakat rahbari boʻldi.

Rafiq Nishonov (1988–1989)

“Perestroyka” davrida ijtimoiy-iqtisodiy muammolarga qaramay, siyosiy islohotlarni amalga oshira olmadi.

Islom Karimov (1989–2016)

Oʻzbekiston mustaqilligining asoschisi sifatida tarixga kirdi. Yangi Konstitutsiya qabul qilindi, davlat mustaqilligi xalqaro miqyosda eʼtirof etildi.

Bu tarixiy yoʻlning barcha bosqichlari Islom sivilizatsiyasi markazi ekspozitsiyasining “Oʻzbekiston XX asrda” boʻlimida namoyon etiladi. Bu yerda hujjatlar, eksponatlar va multimedia loyihalar orqali oʻsha davr ruhi yanada yaqindan his etiladi.

Shahnoza Rahmonova
P/S:Maqoladan markaz rasmiy sayti havolasini koʻrsatgan holda foydalanish mumkin.